Có vô vàn bài viết trên mạng xã hội thắc mắc dò hỏi về việc em nên học ngành nào và ngành này có thực sự tốt không. Gần một năm trước tôi cũng vậy, dù qua bao nhiêu năm có bấy nhiêu bài viết như thế lặp lại, tôi vẫn phải đi tìm cho mình một câu trả lời thỏa đáng nhất. Nhưng tôi vẫn không tìm được.
Năm nay tôi thấy mọi người như chính mình của năm trước vậy, vì tôi vẫn không thực sự hiểu rõ bản thân đang học gì và sẽ làm gì trong tương lai.
Các ngành học ở trường tôi luôn được gắn với những cái tên khác nhau - rất hoa mỹ. Trường đại học của tôi thuộc khối ngành về kinh tế. Và mặc dù mới đang giữa kì 2 năm nhất, nhưng tôi có thể tự tin nói rằng những môn học gần như là giống nhau và kiến thức bạn học được ở ngành này cũng giống với các ngành khác. Nếu bạn hướng về ngôn ngữ hay kĩ thuật, bạn có thể sẽ phân biệt được rạch ròi về những thứ mình đang theo đuổi hơn.
Nhưng khi nhìn thấy xu hướng đăng ký nguyện vọng năm nay với hơn 30% cho nhóm “Kinh doanh và quản lý”, tôi biết rằng mọi người cũng đang nghiêng về con đường an toàn giống mình. Đây là nguyện vọng thể hiện sự ưu tiên số một của thí sinh khi lựa chọn ngành nghề bởi suy nghĩ “học kinh tế sau này ra làm cái gì cũng được, kể cả trái nghề”. Nhưng so với việc “thế nào cũng được”, tôi mong các bạn có thể tự làm chủ cuộc đời mình hơn.
Cho dù tôi vẫn đang mông lung nhưng tôi biết mình có hoang mang thì cũng chẳng thay đổi được gì, tôi quyết định sẽ cố gắng vì nó và để thời gian trả lời. Quãng đường còn dài, tôi chỉ là chưa tìm ra điểm cuối cùng, chứ không phải không tìm ra.
Tôi phải lần dò từng bước, và đây chính xác là một bài viết khác đưa ra cho các bạn lời khuyên về việc chọn đúng ngành, nghề thế nào để đúng với đam mê và phù hợp với năng lực. Tôi mong rằng dù không thỏa đáng nhưng bạn vẫn sẽ tìm thấy được điều gì đấy mình cần, mỗi một mảnh ghép nhỏ đều sẽ tạo nên bức tranh hoàn chỉnh.
Sai lầm khi chọn ngành nghề theo cảm tính
Do không thật sự thấu hiểu bản thân muốn gì.
Do Không tham gia những chương trình tư vấn hướng nghiệp.
Nhiều người thường chọn ngành một cách cảm tính. Như tôi đã đề cập ở trên, do bị tác động bởi những câu nói thường nghe được, do bố mẹ khuyên, hay do mình thấy ngành này đang hot, những suy nghĩ như “mình sẽ học Quản trị kinh doanh để sau này tự khởi nghiệp”, “bố mẹ bảo học Y để có sự ổn định”...
Tất cả những “lý do” khiến chúng ta chạy theo một ngành nghề đều là thứ bạn nghĩ, bạn thấy, bạn muốn… hoàn toàn không xuất phát từ việc thấu hiểu bản thân và môi trường xung quanh, bao gồm các yếu tố như: năng lực, kiến thức, sở thích, kỹ năng, mức độ phù hợp, tiềm năng và cơ hội việc làm. Thậm chí những ngành được nhận định hot bây giờ nhưng đến khi bạn ra trường không ai có thể biết được liệu nó có còn cần trong xã hội hay không. Xã hội luôn vận động, thay đổi và thị trường việc làm cũng thế.
Đừng để rủi ro từ việc chọn ngành, chọn nghề khiến bạn đánh mất tương lai
Những năm 2010, nhóm ngành Ngân hàng là “top trending”. Người người nhà nhà đổ xô đi học Ngân hàng với niềm tin rằng cứ ra trường là kiếm được việc. Đến năm 2015, Viện Khoa học Lao động và Xã hội công bố có đến 12.000 tân cử nhân thất nghiệp trong tổng số khoảng 29.000 tân cử nhân của ngành này.
Cuối năm 2011, JVevermind đăng tải vlog đầu tiên lên Youtube cá nhân. Lúc đó ở Việt Nam còn hiếm ai biết vlog là gì, KOLs là gì. Bốn năm sau, JVevermind trở thành người Việt đầu tiên nhận nút vàng Youtube và được Forbes đề cử vào danh sách 30 Under 30 Châu Á ở mảng quảng cáo, tiếp thị và truyền thông.
Thời thế thay đổi hàng ngày. Mỗi năm lại có không biết bao nhiêu nghề được sinh ra hoặc mất đi, việc chạy theo một xu hướng hay đi ngược lại cùng với sự thiếu hiểu biết về bản thân lẫn nhu cầu thị trường đôi khi lại là con dao hai lưỡi, khiến bạn đánh rơi tương lai của bản thân.
Lựa chọn quan trọng hơn nỗ lực, chọn đúng thì sẽ đi nhanh
Cuộc đời đôi khi rất trớ trêu, “mài sắt” suốt 30 năm, rồi chợt nhận ra cái mình cần không phải kim mà là máy khâu. Làm sao để chúng ta có thể tìm được công việc mình yêu thích để vừa tạo ra ý nghĩa cho cộng đồng, vừa có động lực phát triển mỗi ngày mà thu nhập lại ổn định để sống thoải mái với nghề, thay vì cứ nhảy việc rồi cuối cùng chẳng đi đến đâu? Thực ra, mỗi người đều có quyền định đoạt tương lai bằng cách vẽ ra một lộ trình cho bản thân, bắt đầu từ việc thấu hiểu chính mình, nhận diện năng lực, xác định mục tiêu, cho đến đánh giá mức độ phù hợp trên con đường mà mình nghĩ sẽ là đúng đắn.
Nhưng nếu bạn lỡ chọn sai ngành, cũng đừng lo lắng quá. Bạn có thể không đi nhanh, hãy đi từng bước một chậm rãi, nhìn ngắm xung quanh và tích lũy kiến thức cho mình. Vì học là chuyện cả đời. So với 60 hay 70 năm cuộc đời, 4 năm chỉ là một phần nhỏ. Nếu bạn lỡ chọn sai ngành thì tương lai vẫn có rất nhiều cơ hội để học lại một ngành khác phù hợp với mình hơn. Nếu bạn thật sự ham học thì chắc chắn không có khó khăn nào có thể cản bước bạn, nhất là trong thời đại công nghệ thông tin phát triển như hiện nay thì việc học lại càng dễ dàng hơn bao giờ hết.
Đối với mỗi người, việc lựa chọn ngành nghề là vô cùng quan trọng
Vì không ít người vẫn thành công khi làm việc trái ngành. Làm việc đúng ngành vốn đã không dễ dàng nên làm trái ngành chắc chắn sẽ còn nhiều khó khăn hơn, nhưng xét theo hướng tích cực thì đây chính là thử thách cuộc sống mà bạn nên cố gắng vượt qua để trưởng thành hơn. Giống như tôi, cố gắng theo đuổi nó đến cùng một cách không sợ hãi.
Chính việc bạn có trách nhiệm với lựa chọn của mình và nỗ lực hoàn thành nó trong 4 năm đã là một điểm cộng trong mắt nhà tuyển dụng vì điều đó cho thấy bạn là một người không dễ bỏ cuộc và có thể tin tưởng để giao việc.
Dù bạn có chọn con đường nào,
tôi mong bạn sẽ luôn thành công và hài lòng với nó.
Người viết: Hà Trang
Người thiết kế: Quỳnh Anh(*) Bản quyền bài viết thuộc về BOOKIEE.ORG. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ gồm tên người viết, tên người thiết kế và Bookiee - Sách Là Niềm Vui. Mọi hành vi sao chép hoặc trích nguồn, chia sẻ bài viết không đầy đủ đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
______________________________
Bookiee - Sách là niềm vui
👉 Fanpage
👉 Youtube
Comments