[Review] Kình Lạc: Sự Hy Sinh Lãng Mạn Nhất Thế Gian

Chúng ta thường nghĩ rằng cái chết là dấu chấm hết cho tất cả mọi thứ. Khi chết đi, con tim ta ngừng đập, máu ngừng chảy và một hành trình cuộc đời được khép lại. Thế nhưng đối với loài cá voi, cái chết là sự khởi đầu cho chuỗi ngày đẹp đẽ mà sự sống muôn loài được nảy nở và sinh sôi.

“Nhất kình lạc, vạn vật sinh”

Kết thúc của một sự sống không phải là dấu chấm hết mà là một khởi đầu mới mở ra.

Kình lạc là gì?

Kình Lạc (hay Whale fall) là thuật ngữ để chỉ hiện tượng khi cá voi chết đi, xác của chúng chìm sâu và khi chạm xuống đáy biển, trở thành một ốc đảo mang tới nguồn thức ăn dồi dào cho các sinh vật đủ để nuôi sống chúng qua hàng trăm năm. Hiện tượng kình lạc không phải lúc nào cũng sẽ xảy ra khi một con cá voi chết đi bởi có những xác cá voi sẽ nổi lên vùng nước nông hơn, thậm chí là trên mặt nước cũng như dạt vào bờ để các loài ăn xác xử lý.

Xác cá voi chìm dưới đáy biển là nguồn thức ăn dồi dào cho các sinh vật biển khác.

Người ta ước tính rằng có rất nhiều loài động vật dựa vào hiện tượng kình lạc để tồn tại. Ở vùng biển sâu của Bắc Thái Bình Dương, có ít nhất 43 loài và 12.490 sinh trưởng và phát triển nhờ hiện tượng này bao gồm động vật thân mềm, các loài giáp xác, và các vi khuẩn dưới đáy biển. Xác cá voi tạo ra được một hệ sinh thái đa dạng và phong phú, tác động rất lớn tới quá trình tiến hoá của các loài bởi chúng buộc phải thích nghi với môi trường xung quanh xác cá voi để có thể sinh tồn. Nhờ có kình lạc mà các nhà khoa học có thể phát hiện được thêm nhiều loài sinh vật biển mới.

Hành trình trăm năm nuôi dưỡng sinh mệnh mới

Chúng ta đều biết rằng kích thước của một chú cá voi to lớn đến nhường nào dù chưa từng một lần được nhìn thấy trực tiếp. Bởi vậy mà quá trình từ lúc một chú cá voi ra đi cho đến lúc nó hòa vào dòng nước và tan cùng đại dương có thể mất tới hàng chục, thậm chí hàng trăm năm. Thân xác nó dần biến mất theo thời gian, nhưng bù lại là rất nhiều loài sống ở vùng nước sâu có được nguồn dinh dưỡng dồi dào hiếm khi nào có được để tiếp tục tồn tại và phát triển, làm phong phú sự đa dạng của đại dương. Khi sống, cá voi được đại dương nuôi nấng và khi chết đi, nó trả lại cả thân xác mình cho dòng nước biển.

Khoảng thời gian cá voi chìm xuống đáy biển và nuôi nấng các sinh mệnh của biển cả có thể được chia làm các giai đoạn như sau:

Giai đoạn 1: Thu hút các động vật ăn xác (Kéo dài từ vài tháng tới 2 năm)

Ở giai đoạn đầu tiên, khi xác cá voi bắt đầu từ từ chìm xuống, các loài động vật ăn xác sẽ đánh hơi được và kéo đến. Xác cá voi sẽ dần dần bị xâm chiếm và bao phủ bởi rất nhiều loài như cá mập, cua đá, cá sụn, cá đuôi chuột và hàng triệu sinh vật thuộc loài giáp xác. Các loài sinh vật này sẽ phụ trách xử lý phần mô mềm của xác cá voi và mỗi ngày lượng thịt chúng ăn có thể lên tới 40 - 60 kg.

Phần mô mềm của xác cá voi bị xử lí.

Giai đoạn 2: Những kẻ tìm thấy cơ hội

Giai đoạn thứ hai là thời điểm mà các mô mềm đã được các động vật ăn xác tiêu thụ hết. Chúng dần rút đi, nhường chỗ cho các loài khác xử lý các phần còn sót lại bám trên xương. Lúc này bộ xương được phủ bởi một lớp dày đặc các loài động vật thân mềm như giun biển, sên biển, các loài giáp xác,... Các loài này sẽ đi tìm những mô mềm còn sót lại hay những mảnh vụn hữu cơ và xác cá voi tiếp tục trở thành ốc đảo dinh dưỡng màu mỡ trong vòng vài tháng tới 4.5 năm

Giai đoạn 3: Giai đoạn sulfophilic

Tới thời điểm này, cá voi chỉ còn lại bộ xương nằm dưới đáy biển. Tuy nhiên, không vì thế mà nó không còn có giá trị đối với các loài sinh vật biển. Các loài vi khuẩn sẽ tấn công xương cá voi và xâm nhập vào đây để phá vỡ lipid trong xương. Trong quá trình này, thay vì tạo ra oxi thì chúng lại tạo ra lưu huỳnh.

Sự phát triển của thảm vi khuẩn dựa vào xác cá voi cung cấp thức ăn cho các loài trai, giun, ốc biển.

Lưu huỳnh tạo điều kiện cho sự phát triển của thảm vi khuẩn dày đặc, trở thành nguồn thức ăn cho trai, giun ống, ốc biển. Nhờ vậy, xác cá voi tiếp tục trở thành một miền đất hứa duy trì sự phát triển của hàng ngàn sinh vật khác trong vòng từ 50 đến 100 năm tiếp theo nữa.

Giai đoạn 4: Cá voi chìm vào đáy biển

Khi cá voi đã trao hết đi tất cả những gì mình có để nuôi dưỡng những loài sinh vật xung quanh, lúc này xương cá voi sẽ nằm cô độc tại nơi nó rơi xuống. Tuy nhiên, không có nghĩa là cá voi sẽ bị đại dương buông bỏ, mà ngược lại thềm đại dương sẽ bồi đắp để thân xác nó được hoàn toàn ôm ấp bởi đáy biển. Giây phút này, cá voi sẽ hoàn toàn trở thành một phần quý giá của biển cả.

Đối với nhiều người, cái chết mang đến cảm giác tiếc nuối và cũng rất đáng sợ. Khi ta chết đi, tất cả mọi thứ đều chấm dứt, ta chẳng thể làm được những điều ta muốn và cũng chẳng lường trước được điều gì sẽ xảy ra sau khi ta chết đi. Với cá voi, có lẽ cái chết sẽ nhẹ nhàng hơn bởi nó được ôm ấp bởi đại dương bao la.

Cá voi ra đi, để lại nơi đại dương nhiều điều quý giá.

Đại dương là ngôi nhà lớn của cá voi, cho nó một môi trường phù hợp để phát triển và sinh trưởng, bởi vậy được khi ra đi, được để lại tất cả mọi thứ cho nơi mà nó sinh ra và lớn lên là sự dịu dàng mà nó muốn trả lại cho đại dương trong giây phút cuối cùng. Cái chết nhờ thế cũng đẹp và ý nghĩa hơn rất nhiều.

Chết đi không có nghĩa là kết thúc, mà chỉ là khởi đầu cho một hành trình mới - hành trình trăm năm nuôi dưỡng sinh mệnh mới của cá voi. Đây cũng là cách để cá voi lưu giữ mãi hơi thở của nó trong biển cả đến ngàn năm.

Còn bạn, bạn đã hiểu thêm nhiều về kình lạc chứ?

Người viết: Thùy Dương
Người thiết kế: Anh Thư

(*) Bản quyền bài viết thuộc về BOOKIEE.ORG. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ gồm tên người viết, tên người thiết kế và Bookiee - Sách Là Niềm Vui. Mọi hành vi sao chép hoặc trích nguồn, chia sẻ bài viết không đầy đủ đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

______________________________

Bookiee - Sách là niềm vui

👉 Fanpage

👉 VUI HƠN - ĐỌC NHIỀU HƠN

👉 Instagram

👉 Youtube

👉 Quyên góp